De wettelijke indexering van kinder- en partneralimentatie is voor 2019 vastgesteld op 2%. Houd u er rekening mee dat per januari 2019 de alimentatie met dit percentage verhoogd dient te worden.

De mededeling dat alimentatie weer is geïndexeerd is de laatste tijd weer veelvuldig te lezen in de diverse (sociale) media. Dat is terecht, veel mensen zijn zich niet bewust van het bestaan van de wettelijke indexering. Het is daarom aardig om wat meer in te gaan op het hoe en waarom van de wettelijke indexering.

Waarom is er zoiets als wettelijke indexering?

In het Burgerlijk Wetboek is bepaald dat alimentatie jaarlijks van rechtswege gewijzigd wordt met een door de Minister van Justitie vast te stellen percentage. Dit geldt voor zowel alimentatie die door de rechter is vastgesteld als voor alimentatie die door partijen zelf is afgesproken. 

De reden hiervoor is dat alimentatie niet “waardevast” is. Lonen en uitkeringen stijgen met enige regelmaat, soms zelfs jaarlijks. Daardoor krijgt een onderhoudsplichtige partij steeds meer draagkracht, terwijl de onderhoudsplichtige hier niet van profiteert. Dit werd niet redelijk geacht. Er is daarom door de wetgever gekozen voor een indexering via een loonindexcijfer. De alimentatie wordt jaarlijks, op 1 januari, aangepast (geïndexeerd) met dit loonindexcijfer. Voor 2019 is dat dus 2%.

Kan je zelf de wettelijke indexering aanpassen of uitsluiten?

Ja, dat kan. Partijen kunnen overeenkomen om de indexering geheel of gedeeltelijk uit te sluiten. Ook kan je een ander indexeringspercentage overeenkomen. Het verdient aanbeveling om dit schriftelijk te doen, bijvoorbeeld in het echtscheidingsconvenant.

Kan de rechter de wettelijke indexering aanpassen of uitsluiten?

Ook de rechter kan de indexering uitsluiten, volgens de wetsgeschiedenis kan de rechter dit zelfs ambtshalve (uit zichzelf) doen. In de praktijk komt het echter vrijwel nooit voor dat de rechter ambtshalve de indexering uitsluit. Ook gebeurt het niet vaak dat de rechter de indexering op verzoek van één der partijen geheel uitsluit.

De rechter kan ook aansluiting zoeken bij een ander indexeringspercentage dan het in de wet genoemde loonindexcijfer. Een voorbeeld hiervan is een uitspraak van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, waarbij het hof het redelijk achtte de indexering van de alimentatie te koppelen aan de indexering van het ABP-pensioen van de onderhoudsplichtige partij.

Niettemin is het zeer aan te bevelen om indien toepassing van de wettelijke indexering niet gewenst is, hierover schriftelijk afspraken te maken.